19:26:02

Doktor, Alzheimer’ın Yürümeyle İlgili Yeni Bir Belirtisini Paylaştı

Alzheimer’s Research UK patronları şimdi daha büyük bir çalışma yapılmasını istiyor. Alzheimer hastalığının erken belirtilerinin anlaşılmasında yeni bir atılım yapıldığı açıklandı. University College London‘dan (UCL) uzmanlar, hastalığın ilk belirtilerini gösteren kişilerdeki yön bulma hatalarını incelemek için sanal gerçeklikten yararlandılar ve bu durum için basit testler geliştirmeyi umuyorlar…

Erken Alzheimer hastalığı olan kişilerin yürürken dönmekte zorlandıklarını tespit ettiler. Current Biology‘de yayımlanan küçük çalışmada, 31 sağlıklı genç ile 36 sağlıklı yaşlı ve 43 hafif bilişsel bozukluğu olan hasta karşılaştırıldı.

Her üç gruptan da gerçek hareketler yapmalarını sağlayan sanal gerçeklik gözlükleri takarken bir görevi tamamlamaları istendi. İnsanlar, bir dönüşle birbirine bağlanan iki düz yürüyüşten oluşan, numaralandırılmış konilerle yönlendirilen bir rota boyunca yürüdüler. Daha sonra sadece hafızalarının rehberliğinde başlangıç pozisyonlarına dönmek zorunda kaldılar.

Görev üç farklı koşul altında tekrar tekrar gerçekleştirilmiştir. Çalışma, erken Alzheimer hastalarının rotadaki dönüşleri sürekli olarak olduğundan fazla tahmin ettiklerini ve yön duygularında daha fazla değişkenlik olduğunu ortaya koydu.

UCL Bilişsel Sinirbilim Enstitüsü‘nden yazar Dr. Andrea Castegnaro, PA haber ajansına yaptığı açıklamada, yön bulma ile ilgili sorunların Alzheimer hastalığının önemli bir erken belirtisi olduğuna dair zaten kanıtlar bulunduğunu söyledi. “Burada eklediğimiz şey, Alzheimer’da navigasyonda özellikle bozulan belirli yönler olduğudur" dedi.

“Özellikle, erken Alzheimer’lı bireylerin verilen rotadaki dönüşleri sürekli olarak fazla tahmin ettiklerini ve yön duygularında artan değişkenlik gösterdiklerini tespit ettik. Başka bir deyişle, Alzheimer’lı – hafif bilişsel bozukluğu olan – kişilerden belirli bir miktar dönmelerini istediğinizde, gerçekte döndüklerinden çok daha fazla döndüklerini düşünüyorlar.

“Daha da önemlisi, çalışmaya sağlıklı yaşlıları da dahil ederek, bu spesifik özelliklerin sağlıklı yaşlanmanın bir uzantısı olmadığını – navigasyon yeteneğinin azaldığını da biliyoruz – ve daha ziyade Alzheimer hastalığına özgü göründüğünü de tespit ettik. Ancak bunların erken bulgular olduğunu ve bunları teyit etmek için çalıştığımızı söylemek önemlidir."

Araştırmada hafif bilişsel bozukluğu olan grup, altta yatan Alzheimer’ı olan (14 kişi) ve altta yatan Alzheimer’ı olmayan (11 kişi) olarak ikiye ayrılmıştır. Erken Alzheimer’ı doğrulamak için invaziv bir lomber ponksiyon gerekliydi ve bu nedenle hafif bilişsel bozukluk grubundan 18’i prosedürü reddetti. Bu kişilerin Alzheimer olup olmadıkları bilinmiyor.

Dr Castegnaro şunları söyledi: “Bulgularımız, belirli seyir hatalarına odaklanarak Alzheimer hastalığının erken teşhisi için yeni bir yol sunuyor. Sınırlı alan ve zaman gibi genel kısıtlamaları göz önünde bulundurarak klinik ortamlara kolayca entegre edilebilecek pratik testler geliştirmeyi hedefliyoruz."

Alzheimer’s Research UK araştırma başkanı Dr. Leah Mursaleen şunları söyledi: “Birleşik Krallık’ta Alzheimer ile yaşayan yaklaşık bir milyon kişi var, ancak mevcut tespit yöntemlerindeki sınırlamalar nedeniyle bu kişilerin yalnızca yaklaşık %60’ına tanı konulabiliyor. Bu nedenle, NHS gibi sağlık sistemlerinde kolayca kullanılabilecek yeni, daha kesin erken teşhis teknikleri geliştirmemiz hayati önem taşımaktadır.

“Demansın tedavi edilebilir bir durum haline geldiği bir döneme girerken bu özellikle önemli olacaktır. Teknolojideki ilerlemeler sayesinde, Alzheimer gibi nörolojik hastalıkların erken belirtilerini tespit etme potansiyeline sahip olup olmadıklarını görmek için çok çeşitli cihazlar ve platformlar araştırılmaktadır."

Alzheimer Hastalığı Yürüme Yeteneğinizi Etkiler mi?

Alzheimer hastalığı sadece beyni etkilemekle kalmaz, aynı zamanda vücudu da etkiler. Tarihsel olarak, Alzheimer hastalığının semptomlarına ilişkin vurgu ve çalışmalar neredeyse yalnızca bilişsel konulara odaklanmış, hafıza, dil ve davranış gibi ne tür bozuklukların geliştiğine ve hangi müdahalelerin ve tedavilerin en yararlı olduğuna bakılmıştır.

Ancak son zamanlarda, Alzheimer hastalığının fiziksel etkileri, özellikle de kişinin yürüyüşü üzerindeki etkileri konusunda artan bir farkındalık söz konusudur. Hastalığın fiziksel etkilerini anlamak, hastalık ilerledikçe hangi tedavilerin ve bakımın gerekli olabileceğini bilmek açısından önemlidir.

Yürüyüş Değişiklikleri
Yürüyüş, yürüme hareketini ve adımlarını ifade eder. Örneğin, Parkinson hastalığı olan kişiler, tereddütlü adımlar ve sürüklenen ayaklarla karakterize edilen karışık bir yürüyüşe sahip olabilirler.

Alzheimer’ın erken evrelerinde, yürüme yeteneği genellikle oldukça iyi korunmuş gibi görünür. Aslında, erken evre demansı olan bazı kişiler her gün kilometrelerce yürüyebilir. Ancak araştırmalar, erken evre demansı olan diğer kişilerin yürüyüşlerinde bazı değişiklikler olduğunu giderek daha fazla göstermektedir.

Yaklaşık 10.000 katılımcıyı içeren bir meta-analiz, yavaş veya azalmış yürüme hızının geriatrik popülasyonlarda demans ve bilişsel gerileme riskinde artış ile önemli ölçüde ilişkili olduğunu ortaya koymuştur.

Araştırmalar yürüyüş değişiklikleri ile Alzheimer hastalığı arasında bir bağlantı olduğuna işaret etse de, bu tür belirtilerin bilişsel gerilemenin kesin bir öngörücüsü veya göstergesi olarak kabul edilebilmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Yürütücü İşlev Değişiklikleri
Yürütme işlevi; planlama, öncelik belirleme, bilgiyi uygulama ve karar verme becerilerini içerir. Yürütücü işlevlerdeki azalma Alzheimer hastalığının belirtilerinden biridir.

Araştırmacılar, erken bunaması olan bazı kişilerden aynı anda parmağa dokunmak ve yürümek veya geriye doğru saymak ve yürümek gibi yürütücü işlev gerektiren bir görevi yerine getirmeleri istendiğinde yürüyüşlerinde ve/veya yürüme hızlarında düşüş olduğunu fark etmişlerdir.

İkinci bir çalışmada, bilişsel yeteneği ve daha spesifik olarak yürütme işlevini ölçen yaygın bir test olan İz Sürme Testleri A & B‘de daha düşük performansın, yürüme ve hareketlilikte bir düşüşün habercisi olduğu gösterilmiştir.

Physical Therapy‘de yayımlanan bir başka çalışmada, daha yavaş yürüme hızının hem İz Sürme Testlerinde hem de yürütme işlevini değerlendiren bir başka bilişsel araç olan Stroop testinde daha düşük performansla ilişkili olduğu belirtilmiştir.

Sonraki Adımlar
Yürüme yetisindeki değişimin bilişsel yetilerdeki azalmayla ilişkili olduğunu belgeleyen çok sayıda araştırma varken, bu durum Alzheimer hastalığı ve diğer demans türlerine yaklaşımımızı nasıl etkiliyor?

Sevdiğiniz kişinin yürüyüşünü izleyin. Yürüme adımlarında veya hızında net bir nedene – artrit veya inme öyküsü gibi – bağlı olmayan bir düşüş fark ederseniz, herhangi bir bilişsel değişiklik olup olmadığını gözlemleyin. Erken teşhis ve tedavinin sağlanabilmesi için bir doktor veya psikologdan bilişsel işlevlerini değerlendirmesini istemeyi düşünün.

Ayrıca, aile üyenizin öncelikli endişesi hafızasıysa ve olası bir Alzheimer hastalığı teşhisi için değerlendiriliyorsa, değerlendirmede dikkate alınabilmesi için adımlarında veya yürüme hızında herhangi bir azalma olup olmadığını doktora bildirdiğinizden emin olun.

Bazı ilaçların veya ilaç kombinasyonlarının kişinin hem yürüyüşünü ve dengesini hem de bilişsel işlevlerini etkileyebileceğini unutmayın, bu nedenle sevdiğiniz kişinin aldığı ilaçlar ve yan etkileri hakkında doktora soru sormaktan çekinmeyin.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…