01:31:55

PFAS’lı hamile: Kordon kanındaki ‘sonsuza dek kalıcı kimyasallar’ tehdidi…

Yeni bir Çevre Çalışma Grubu bilim incelemesine göre, gelişmekte olan fetüs, göbek kordonunda PFAS olarak bilinen zararlı “sonsuz kimyasallar" nedeniyle bir tehditle karşı karşıya. Kaliforniyalı araştırmacılar, plastik üretiminde ve çok çeşitli diğer endüstriyel uygulamalarda kullanılan bazı kimyasalların hamile kadınların kanında yaygın olarak bulunduğuna ve bunun da anneler ve bebekleri için artan sağlık riskleri yarattığına dair yeni kanıtlar buldu.

Araştırmacılar, bulgularının, insanların rutin olarak maruz kaldığı birçok kimyasalın sağlıkta ince ama zararlı değişikliklere yol açtığını gösteren ve giderek artan kanıtlara eklendiğini söyledi. Çalışmanın politika yapıcılar için bir “uyandırma çağrısı" olması gerektiğini söylediler.

EWG bilim insanları da, son beş yılda yayımlanan ve kordon kanında PFAS ya da perfloroalkil ve polifloroalkil maddelerin varlığını rapor eden düzinelerce çalışma tespit etti. Bu kimyasalların varlığı, göbek kordonu yoluyla rahimden gelişmekte olan fetüse geçmeden önce PFAS ile ilk temas olarak hizmet eden hamile insanlar için de bir tehdit oluşturmaktadır.

EWG bilim insanları, PFAS’ın kordon kanındaki varlığını ve sağlık üzerindeki etkilerini inceleyen 40 çalışmayı gözden geçirmiştir. Bu 40 çalışmanın tamamı kanda geniş bir yelpazede PFAS tespit edildiğini bildirmiştir. On altı çalışma, kordon kanında PFAS maruziyeti ile kordon kanı lipitleri olarak adlandırılan hayati vücut moleküllerindeki değişikliklerin yanı sıra fetal ve çocukluk gelişimine zarar arasında ilişki bulmuştur.

En az 14 çalışma, kordon kanında PFAS bulunması ile çocukluğun ilerleyen dönemlerinde PFAS tespit edilmesi veya yetişkinlikte sağlık etkileri riskinin artması ya da her üçünün bir kombinasyonu arasında bir ilişki bulmuştur.

İnsanlar PFAS’a kontamine gıda ve su yoluyla ve tüketici ürünlerinden çıkan toz ve dumanların solunması yoluyla maruz kalabilir. Gelişmekte olan fetüs göbek bağı ve plasenta yoluyla, bebekler ise emzirme yoluyla maruz kalabilir.

PFAS, su ve yağ itici özellikleri nedeniyle birçok ticari ve endüstriyel ürünün yapımında kullanılan kalıcı ve her yerde bulunan çevresel kirleticilerdir. Yapışmaz pişirme kapları, giysiler, gıda ambalajları, halılar ve yangın söndürme köpüğü gibi ürünlerde bulunurlar.

Bu sonsuz kimyasallara maruz kalmak, kan lipit profillerinde olumsuz değişiklikler ve diyabet ve obezite gibi metabolik hastalıklar da dahil olmak üzere sağlık zararları ile ilişkilidir. PFAS ayrıca karaciğer enzimlerinde artış, davranışsal ve nörolojik sonuçlar, kanser, bağışıklık baskılanması, tiroid bozuklukları, böbrek hastalığı, kardiyovasküler hastalıklar ve düşük doğum ağırlığı ve uzunluğu ve düşük karın çevresi gibi gelişimsel ve üreme sistemlerine zararlarla da bağlantılıdır.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri tarafından yapılan testler, neredeyse tüm Amerikalıların kanında PFOA veya PFOS – en yaygın ve iyi bilinen PFAS’lardan ikisi – bulunduğunu ortaya koymuştur.

Bilimsel literatür, PFAS’ın serum, beyin, karaciğer, akciğer, kemik, böbrek ve anne sütü ile göbek kordonu kanı dahil olmak üzere birçok insan biyolojik sıvısı veya dokusunda tespit edildiğini göstermektedir. ABD’de PFOS ve PFOA üretimi ve kullanımı azalmıştır ve ulusal eğilimler PFAS’ın kan konsantrasyonunda bir düşüş olduğunu göstermektedir.48

Çocuklar için PFAS maruziyetinin riskleri
Çocuklar PFAS maruziyetine karşı daha savunmasızdır. Büyüyen vücutları ve kimyasallara maruz kalmaları nedeniyle uzun vadede zarar görürler.

Araştırmalar, çocuklarda aşı antikor yanıtının azalmasıyla ilişkilendirilen yüksek PFAS seviyelerini göstermektedir. Bu veriler, Çevre Koruma Ajansı’nın PFOA ve PFOS için ömür boyu sağlık tavsiyelerini önemli ölçüde sıkılaştırma kararını kısmen desteklemiştir.

PFAS kirliliği sorunuyla mücadele etmek için daha fazla adım atılmadığı sürece çocuklar risk altında kalmaya devam edecektir. Göbek kordonu kanındaki PFAS’ın neden olduğu bazı sağlık sorunları arasında bebeklerde daha yüksek toplam kolesterol ve trigliserit ile vücutlarındaki safra asitlerinde meydana gelen değişiklikler yer almaktadır.12, 29, 23 Bu da yaşamın ilerleyen dönemlerinde kardiyovasküler sorun riskinin daha yüksek olduğunu göstermektedir.

Kordon kanında bulunan PFAS, yenidoğanlarda tiroid fonksiyonları kolondaki mikrobiyal hücreler ve büyüme ile ilgili bozukluklarla da ilişkilidir.

PFAS insan vücudunda kalıcı olduğundan, bilişsel, akciğer ve üreme fonksiyonları üzerindeki etkilerin yanı sıra ağırlıktaki değişiklikler, çocukluk ve yetişkinlik boyunca devam edebilir. Araştırmacılar, PFAS’a doğum öncesi maruz kalmanın yetişkinlerde glikoz dengesinin değişmesine yol açtığını bulmuşlardır.

PFAS ayrıca kimyasalların bağışıklığı baskılayıcı özelliği nedeniyle çocukluk çağında solunum yolu enfeksiyonuna ve bir tür egzamaya yol açabilir.

Hükûmetler ne yapıyor ve ne yapmaları gerekiyor?
Hükûmetler, genel nüfusu, özellikle de gelişmekte olan fetüsü PFAS gibi zehirli kimyasallardan korumaktan sorumlu olmalıdır.

Örneğin PFOA ve PFOS büyük ölçüde ABD’den çıkarılmıştır, ancak hem bunlar hem de diğer PFAS’lar sadece vücutta değil çevrede de varlığını sürdürmektedir. Kanıtlar, PFBS ve GenX gibi PFAS ikame kimyasallarının da varlığını sürdürdüğünü ve PFOA ve PFOS’a benzer sağlık riskleri oluşturduğunu ortaya koymaktadır.

EPA, sadece PFOA ve PFOS için uygulanabilir olmayan sağlık tavsiyelerini sıkılaştırmakla kalmadı, aynı zamanda içme suyunda PFBS ve GenX için yeni ömür boyu sağlık tavsiyeleri açıkladı.

Ajans daha sonra Ağustos ayında PFAS kirliliği sorunuyla mücadele etmek için bir başka çaba daha göstererek PFOA ve PFOS’u Superfund yasası kapsamında tehlikeli maddeler olarak tanımlamayı önerdi.

2020 yılında Avrupa Birliği Gıda Güvenliği Otoritesi, tüm PFAS’lar için sağlığı koruyucu bir limit ve gıdalardaki PFAS’lar için daha güçlü bir eşik içeren bir içme suyu direktifi yayımladı.

Bu adımlar PFAS maruziyetinin toksik etkilerinin farkındadır, ancak genel nüfusun, özellikle de çocukların ve gelişmekte olan fetüsün maruziyetini azaltmak için çok daha fazlasına ihtiyaç vardır.

PFAS maruziyetini olumsuz sağlık etkileriyle ilişkilendiren önemli bilimsel kanıtlara rağmen, birçok tüketici ürününde PFAS için federal düzenlemeler bulunmamaktadır. EPA, Gıda ve İlaç İdaresi ve diğer federal düzenleyiciler, özellikle hamile insanlar ve bebekler gibi hassas nüfuslar için halk sağlığına öncelik vermelidir.

Tüm ülkeler için PFAS maruziyetini azaltmaya yönelik basit adımlar şunları içerir:

• Tüketici ürünlerinde gereksiz PFAS kullanımının yasaklanması.
• Gereksiz yere PFAS kullanan ürünlerin devlet tarafından satın alınmasının sınırlandırılması.
• PFAS ile kirlenmiş sahaların belirlenmesi, bilime dayalı temizleme standartlarının belirlenmesi ve uygulanması.
• İzleme yoluyla PFAS kontaminasyonunun kapsamının anlaşılması.
• İçme suyu ve gıdalarda bilime dayalı maruz kalma limitlerinin belirlenmesi ve uygulanması.
• PFAS’ın havaya ve suya endüstriyel deşarjlarının sınırlandırılması.

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…