14:21:22

Grönland’ın erimesi, modern zamanlarda benzeri görülmemiş buz kaybıyla hiper hızda ilerliyor…

Yeni ve kapsamlı bir uluslararası araştırmaya göre, Grönland ve Antarktika buz tabakaları 30 yıl öncesine kıyasla yılda üç kattan fazla buz kaybediyor. 1992’den 1996’ya kadar, dünyanın tatlı su buzunun %99’unu barındıran iki buz tabakası, üçte ikisi Antarktika’dan olmak üzere yılda 100 milyar tondan fazla küçüldü. Bununla birlikte, eldeki en yeni verilere göre 2017’den 2020’ye kadar, toplam erime yılda 372 milyar tona yükselmiştir ve bunun üçte ikisinden fazlası Grönland’dan kaynaklanmaktadır…

Uluslararası bir araştırma, 1992 yılından bu yana Dünya’nın iki buz tabakasından 7,5 trilyon ton buz kaybettiğini ortaya koydu
50 farklı uydu tahminini kullanan araştırmacılar, Grönland’ın erimesinin son birkaç yılda hiper hızda ilerlediğini tespit etti.

Grönland’ın 2017’den 2020’ye kadar yıllık ortalama erimesi, on yılın başına göre yılda yüzde 20 daha fazla ve 1990’ların başındaki yıllık küçülmesinden yedi kat daha fazla.

Danimarka Meteoroloji Enstitüsü‘nde iklim bilimci olan çalışmanın eş yazarı Ruth Mottram, yeni rakamların “gerçekten felaket olduğunu" söyledi.

Dr. Mottram, “Grönland’dan giderek daha fazla buz kaybediyoruz" dedi.

Birleşik Krallık’taki Leeds Üniversitesi‘nde buzulbilimci olan çalışmanın başyazarı Inès Otosaka, hızlanan buz tabakası kaybının açıkça insan kaynaklı iklim değişikliğinden kaynaklandığını söyledi.

Grönland’da 2017’den 2020’ye kadar yılda ortalama 257 milyar ton buz kaybı yaşanırken, bu rakam 2012’den 2016’ya kadar yılda sadece 213 milyar tondu.
1992’den 1996’ya kadar, dünyadaki tatlı su buzunun yüzde 99’unu barındıran iki buz tabakası, üçte ikisi Antarktika’dan olmak üzere yılda 116 milyar ton küçülüyordu.

Ancak Perşembe günü yayımlanan bir çalışmaya göre, eldeki en yeni veriler olan 2017’den 2020’ye kadar, birleşik erime yılda 410 milyar tona yükseldi ve bunun üçte ikisinden fazlası Grönland’dan kaynaklandı.

Modern zamanlarda benzeri görülmemiş
Çalışmada yer almayan ABD Ulusal Kar ve Buz Merkezi‘nin baş bilimci yardımcısı Tilba Moon, “Bu yıkıcı bir gidişat" dedi.

Dr. Moon, “Bu buz kaybı oranlarının modern uygarlık döneminde eşi benzeri görülmemiştir" dedi.

Çalışmaya göre, 1992’den bu yana Dünya iki buz tabakasından 8,3 trilyon ton buz kaybetti.

Bu, ABD’nin tamamını 0,9 metre suyla doldurmaya ya da Fransa’yı 15 metre su altında bırakmaya yetecek bir miktardır.

Bununla birlikte, dünya okyanusları çok büyük olduğundan, 1992’den bu yana sadece buz tabakalarından kaynaklanan erime, ortalama olarak deniz seviyesinin 0,2 metreden biraz daha az yükselmesine neden olmaktadır.

Araştırmaya göre, küresel olarak deniz seviyesindeki yükselme hızlanıyor ve buz tabakalarından kaynaklanan erime, deniz seviyesindeki yükselmenin yüzde 5’ine katkıda bulunurken şimdi yüzde 25’inden fazlasını oluşturuyor.

Deniz seviyesindeki yükselmenin geri kalan kısmı ise ısınan suyun genişlemesi ve eriyen buzullardan kaynaklanıyor.

65’ten fazla bilim adamından oluşan bir ekip, NASA ve Avrupa Uzay Ajansı tarafından finanse edilen araştırmalarda buz tabakası kaybını düzenli olarak hesaplıyor ve Perşembe günkü çalışma ile üç yıllık veri daha ekleniyor.

17 farklı uydu misyonu kullandıklarını ve buz tabakasının erimesini üç farklı teknikle incelediklerini belirten Dr. Otosaka, tüm uyduların, radarların, yerinde gözlemlerin ve bilgisayar simülasyonlarının temelde aynı şeyi söylediğini ifade etti: Buz tabakasının erimesi hızlanıyor.

Yükselen deniz seviyeleri, Bangladeş, Pakistan ve Afganistan gibi iklim değişikliğinden en çok etkilenen bazı ülkelerde daha önce görülmemiş ve sık yaşanan sellerden sorumlu tutuluyor.

Buz iklim değişikliğine hızla tepki veriyor
Son rakamlar, Grönland’dan çok daha fazla buza sahip olan Antarktika’nın bazı bölgelerinde erimenin yavaşladığını da gösterdi.

Dr. Mottram, bunun çoğunlukla küçük ve geçici hava değişikliklerinden kaynaklandığını ve genel uzun vadeli eğilimin hala Antarktika’daki erimenin hızlandığını gösterdiğini söyledi.

Antarktika 2017’den 2020’ye kadar yılda yaklaşık 127 milyar ton buz kaybetmeye devam ediyor; bu rakam on yılın başlarına göre yüzde 23 azalırken, 1990’ların başlarına göre yüzde 64 artmış durumda.

Çalışmada yer almayan seçkin coğrafya profesörü ve ABD kar ve buz merkezi direktörü Mark Serreze, “Grönland’daki kütle kaybı Antarktika’dakini geride bırakırken, güneyde sorunlu joker kartlar var, özellikle de Kıyamet Günü Buzulu olarak adlandırılan Thwaites buzulunun davranışı" dedi.

Çalışmanın yazarları yerçekimi ve buz yüksekliğindeki değişiklikleri kullanarak ne kadar kar düştüğünü, ne kadar karın eridiğini, buzdağlarının patlamasıyla ne kadar buzun kaybolduğunu ve daha sıcak suyun buzu aşındırarak alttan ne kadar yediğini ölçtüler.

Colorado Üniversitesi buz araştırmacısı ve eski NASA baş bilimcisi Waleed Abdalati, “Bu önemli, çünkü yükselen deniz seviyeleri milyarlarca olmasa da yüz milyonlarca insanı yerinden edecek ve/veya finansal olarak etkileyecek ve muhtemelen trilyonlarca dolara mal olacak" dedi.

Profesör Abdalati bir e-postada, çalışmanın “rahatsız edici olduğu kadar şaşırtıcı da olmadığını" söyledi.

“Birkaç on yıl önce, bu geniş buz rezervuarlarının yavaşça değiştiği varsayılıyordu, ancak – uydu gözlemleri, saha gözlemleri ve modelleme tekniklerinin kullanılmasıyla – buzun değişen iklimimize hızla tepki verdiğini öğrenmeye başladık."

Bu içeriği beğendiyseniz lütfen çevrenizle paylaşınız…