
'Dinamit Dolu Bir Odada Kibrit Çakmak Gibi..'
16:56:50
Beyaz Saray Tartışmalı Okyanus Projesini Hızlandırınca Öfke Yarattı
Beyaz Saray Nisan ayı sonunda bir açıklama yaparak nikel, kobalt ve titanyum gibi mineraller için derin deniz madenciliğini hızlandıracak bir idari emir yayımladı. Yönerge ithal kaynaklara bağımlılığı azaltmayı amaçlıyor. Ancak bilim insanları, Mongabay‘ın da belirttiği gibi, bunun kırılgan okyanus ekosistemlerinde geri dönüşü olmayan hasarlara kapı açabileceği konusunda uyarıyor…
Neler oluyor?
Bu yeni emir, okyanus tabanında bulunan mineral dolu topaklar olan polimetalik nodüllere odaklanıyor. Beyaz Saray’ın açıklamasında, “Çin’in deniz dibi maden kaynakları üzerindeki artan etkisine karşı koymak için müttefikler ve endüstri ile ortaklıkların güçlendirilmesi" emrin başlıca itici gücü olarak gösteriliyor.
Yürütme emri, federal kurumları 60 gün içinde, arama ve madencilik izinleri vermek için bir süreç oluşturmak ve çıkarılan malzemeleri işlemekle ilgilenen kuruluşları bulmak gibi çok sayıda eylemde bulunmaya yönlendiriyor.
Derin deniz madenciliği neden endişe verici?
Her ne kadar diğer ülkelerden ekonomik ve enerji bağımsızlığına giden bir yol olarak lanse edilse de, uzmanlar derin deniz madenciliğinin gezegenin en hassas ekosistemlerinden bazılarına zarar verebileceği konusunda uyarıyor. Ocean Conservancy‘nin dış ilişkilerden sorumlu başkan yardımcısı Jeff Watters, AP News‘e verdiği demeçte “derin deniz madenciliğinin yol açacağı zararın okyanus tabanıyla sınırlı olmadığını, yukarıdan aşağıya tüm su sütununu ve ona bağlı olan herkesi ve her şeyi etkileyeceğini" söyledi.
Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi‘ne göre okyanus, karbon kirliliğinin yaklaşık %31’ini emerek değişen iklimin bazı etkilerini azaltmaya yardımcı oluyor. Okyanus ayrıca, çoğunlukla fotosentez yapan okyanus planktonları aracılığıyla gezegen için oksijenin yaklaşık yarısını sağlar.
Derin deniz madenciliği okyanusun dengesini bozabilir ve uzmanların bu hareketi eleştirmesine neden olabilir.
Birleşik Krallık Ulusal Oşinografi Merkezi biyojeobilim başkanı Daniel Jones, “Deniz dibi ortamında ve özellikle de bölgede yaşayan daha büyük hayvanlarda yaklaşık yarım yüzyıl süren kalıcı etkiler bulduk" dedi.
Dünya Vahşi Yaşam Fonu‘na göre bu durum toksin salınımına, karbon ve biyolojik çeşitlilik kaybına da neden olabilir.
Deniz ekosistemlerini korumak için neler yapılıyor?
Birleşmiş Milletler‘in Uluslararası Deniz Yatağı Otoritesi, ABD’nin yürütme kararını kınayan bir açıklama yayımladı. ISA‘ya göre, küresel gözetim olmaksızın ABD sularının ötesinde okyanus tabanında maden çıkarma girişimleri, onlarca yıllık uluslararası işbirliğini tehdit edecektir.
Greenpeace gibi örgütler de kararnameye karşı çıktı. Greenpeace proje liderlerinden Arlo Hemphill yaptığı açıklamada “Uluslararası hukukun dışında derin deniz madenciliğine izin vermek dinamit dolu bir odada kibrit çakmaya benzer -ekosistemleri, küresel işbirliğini ve ABD’nin güvenilirliğini aynı anda tehdit eder" dedi.
Emir şu anda devam etme yolunda olsa da, bilim insanları, savunuculuk grupları ve politika yapıcılar okyanusları ve deniz yaşamını korumak için harekete geçiyor. Örneğin, Kaliforniya’daki su ürünleri yetiştiricileri yerel ekosistemlere verdikleri zararı azaltmak için istilacı mor deniz kestanelerini yetiştiriyor. Ve düzinelerce İngiliz Milletler Topluluğu ülkesi, 2030 yılına kadar okyanusların %30’unu zararlı insan eylemlerinden korumak için Apia Okyanus Deklarasyonu‘nu oluşturdu.